16 Eylül 2015 Çarşamba

Ratip Tahir Burak

Ratip Tahir Burak

Ratip Tahir Burak 1904’te İstanbul’da doğdu. Burak, Tüksek Deniz Ticaret Okulu’nu bitirdi (1921). İlk karikatürleri Aydede dergisinde yayımlandı (1922). 1925’te denizciliği bırakarak tümüyle karikatüre yöneldi. Resim öğrenimi için gittiği Paris’ten dönüşte (1928) Kabataş Erkek Lisesi resim öğretmenliğine atandı; Karikatür, Karagöz, Amcabey, Akbaba gibi dergi ve gazetelere karikatürler çizdi. 19362da Ankara’ya yerleşti ve Ulus gazetesinde çizmeye başladı. 1950’de tekrar İstambul’a döndü, Hürriyet gazetesinin Pazar ilavesinde tam sayfa karikatürleri yayımlandıç 1956’da Halk gazetesini çıkardı; aynı yıl karikatürü nedeniyle 18 ay hapse mahkûm oldu. 27 Mayıs sonrasında Kurucu Meclis üyeliğine seçildi; 1961’de CHP İstanbul milletvekili olarak TBMM’ye katıldı. Daha çok, ünlü Türk denizcilerinin yaşamını ve kahramanlıklarını konu edindiği çizgi romanlarında, resimli roman estetiğini ön planda tuttu; tarihsel olayları abartısız çizgilerle resimli romana aktardı. Tarihsel konulu resim geleneğinin önde gelen temsilcilerinden sayılan Burak’ın yayımlanmış birçok karikatür albümü ve tarihsel çizgi romanı vardır.

Tarihsel konulu çizgi romanlarıyla tanınan karikatürist Ratip Tahir Burak 28 Ekim’de İstanbul’da öldü.


Resimin Hikayesi

Karikatürcülük yanı ağır basan Ratip Tahir, yağlıboya janrında da başarılı bir ressamdır. Bir zamanlar bulunduğu yerden sökülerek ambarlara kaldırılan İktisat Vekâleti'nin girişindeki "Ergenekon I" ile "Ergenekon II" adlı tabloların ressamı Ratip Tahir'dir. Yıllarca Ankara'da sanatını sürdüren Ratip Tahir, Cumhuriyetin 2. yıldönümü gecesindeki baloda, büyük bir karton üzerine Atatürk'ün görünümünü yapmış ve bunu o zevkli gecede kendisine sunmuştur. Çok neşelenen Atatürk bu resmini etrafını saran yabancı elçilere göstererek görüşlerini sormuştur. Herkesin beğenisini kazanan bu resim, o gecenin hatırası olmak üzere balodakiler tarafından imzalanmıştır. Tarih 29 / 30 Ekim 1925'tir. Güzel bir anıyı içeren bu büyük boy karton üzerine yapılan desen usta bir fotoğraf sanatçısı olan eski İçişleri Bakanı Cemil Uybadın tarafından çoğaltılmış ve o gecenin konuklarına daha sonra dağıtılmıştır.


Atatürk’ün 1928 yılında Türk Ocağı Genel Merkezi binası olarak yaptırdığı Cumhuriyet döneminin en güzel mimarîlerinden olan, günümüzde, Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi olarak hizmet veren binanın üst katına çıkan merdivenlerin başına Atatürk’ün isteği üzerine ünlü ressamlarımızdan Ratip Tahir Burak’a yaptırtılmış ve duvara asılmıştır.


Atatürk'ün ülkenin sembolü olarak seçtiği Ratip Tahir Burak imzalı sembol.


30 Ağustos Zaferi için Ratip Tahir Burak tarafından yapılan çalışma.